Logistics xanh – “Lá chắn kinh tế” cho doanh nghiệp giữa biến động toàn cầu

Chiều 11/7 tại Hà Nội, Tạp chí Diễn đàn Doanh nghiệp cùng Hiệp hội Doanh nghiệp dịch vụ Logistics Việt Nam (VLA) đã tổ chức Diễn đàn “Logistics xanh – Sức bật trong biến động và kết nối cùng FIATA World Congress 2025”. Sự kiện này diễn ra trong bối cảnh ngành logistics toàn cầu đang đối mặt với nhiều thách thức chưa từng có do biến động chính trị, kinh tế và môi trường toàn cầu.

Diễn đàn Logistics xanh Sức bật trong biến động và kết nối cùng FIATA World Congress 2025

Logistics Việt Nam – Tăng trưởng mạnh nhưng chịu áp lực thích ứng

Ông Trần Thanh Hải – Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) cho biết, theo Báo cáo Chỉ số Hiệu quả Logistics 2023 của Ngân hàng Thế giới, Việt Nam xếp hạng 43 toàn cầu và đứng thứ 5 khu vực ASEAN. Ngành logistics Việt Nam đang tăng trưởng bình quân 14–16%/năm, góp phần đưa kim ngạch xuất nhập khẩu năm 2024 vượt mốc 786 tỷ USD.

Tuy vậy, ông Hải cảnh báo những “cú sốc” bên ngoài như xung đột địa chính trị, biến động giá dầu, biến đổi khí hậu… đang đặt ngành logistics vào thế phải chuyển mình nhanh chóng để thích nghi. Trong đó, logistics xanh được coi là giải pháp trọng tâm.

Logistics xanh không chỉ đơn thuần là giải pháp môi trường, mà còn là “đòn bẩy” giúp doanh nghiệp giảm chi phí vận hành dài hạn và gia tăng khả năng chống chịu trước rủi ro. Việc áp dụng container thông minh, tối ưu hóa tuyến đường, đầu tư kho bãi số hóa, sử dụng xe tải tiết kiệm nhiên liệu… đều là những hướng đi hiệu quả để tiết kiệm chi phí và đáp ứng các yêu cầu quốc tế ngày càng khắt khe.

Đặc biệt, ông Hải lưu ý: các thị trường lớn như EU đang triển khai cơ chế thuế carbon đối với hàng hóa phát thải cao. Điều này khiến việc sở hữu chuỗi cung ứng xanh và chứng chỉ xanh trở thành điều kiện bắt buộc nếu doanh nghiệp muốn tham gia sâu vào thị trường quốc tế.

Ông Nguyễn Duy Minh – Phó Chủ tịch VLA – nhấn mạnh: chuỗi cung ứng toàn cầu đang bị xáo trộn mạnh do chiến tranh, gián đoạn logistics và hàng loạt rào cản mới. Trong bối cảnh đó, chuyển đổi xanh không còn là lựa chọn, mà là chiến lược sống còn để doanh nghiệp nâng cao sức cạnh tranh và tồn tại bền vững.

Ông Nguyễn Duy Minh – Phó Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp dịch vụ Logistics Việt Nam

Tuy nhiên, logistics xanh tại Việt Nam vẫn đối mặt với nhiều trở ngại: chi phí đầu tư cao, thiếu chính sách hỗ trợ, công nghệ chưa phổ biến, đội ngũ nhân lực còn thiếu kiến thức chuyên môn, và hạ tầng vẫn còn hạn chế. Ngoài ra, nhận thức và thói quen vận hành theo mô hình truyền thống cũng là rào cản lớn.

Cơ hội phát triển và khuyến nghị cho doanh nghiệp

Dù vậy, Việt Nam đang có nhiều lợi thế như hệ thống hạ tầng giao thông liên tục được mở rộng – đặc biệt là các tuyến cao tốc, giúp rút ngắn thời gian và giảm chi phí vận chuyển cho doanh nghiệp.

Các chuyên gia khuyến nghị doanh nghiệp cần:

• Xây dựng chiến lược phát triển xanh dài hạn
• Đầu tư trang thiết bị hiện đại, sử dụng phương tiện thân thiện môi trường
• Tận dụng công nghệ, AI để tối ưu vận hành
• Tăng cường hợp tác, chia sẻ nguồn lực với các doanh nghiệp khác
• Phát triển mô hình logistics tích hợp theo hướng bền vững

Tóm lại, logistics xanh không chỉ là xu thế mà là “cứu cánh” cho doanh nghiệp trong bối cảnh thị trường toàn cầu liên tục biến động. Việc chuyển đổi xanh càng sớm sẽ càng giúp doanh nghiệp Việt chủ động nắm bắt cơ hội, vững vàng vượt qua thách thức và nâng tầm vị thế trong chuỗi cung ứng quốc tế.